We kennen Ai nu vooral als toepassing in de media. Bij het schrijven van teksten, maken van afbeeldingen en sinds kort ook video’s. Dat is indrukwekkend. Maar de techniek is al verder. Generatieve Ai kan bijvoorbeeld ook worden ingezet om auto’s autonoom te laten rijden en om gebouwsystemen slim in te richten. En de logische volgende stap is dat het ook de stad slimmer maakt. Dus tussen die denkende gebouwen en denkende auto’s komt een denkende openbare ruimte die reageert en anticipeert op wat er gebeurt.
We zijn bezig met het opzetten van een project waarin we onderzoeken hoe je Ai inzet in het ontwerp van je stad. Daarover komt snel meer info op deze website. Nu al meer weten: mail even naar jan-willem@future-city.nl .
Hoe werkt dat? In de kern is het eenvoudig. Aan de hand van beschikbare data doet Ai voorspellingen voor het functioneren van de stad en daarbij kan het reageren op de gebruikers van die stad. Daarvoor maakt het gebruik van algoritmen. Zo wordt Ai een soort nieuwe dimensie in de stad. En daarmee ook een nieuwe ontwerpopgave. Want deze Ai-laag bepaalt hoe de stad functioneert, maar ook hoe je de stad beleeft. Net als bij de andere lagen van de stad (bijvoorbeeld het verkeer, de openbare ruimte of het groen in de stad) kunnen daar keuzes in worden gemaakt. En die keuzes versterken de identiteit van de stad.
Als je daar over doordenkt biedt het ook ruimte voor burgerparticipatie (hoe wordt het onze Ai?), politieke voorkeuren (wil je een rechtse of een linkse Ai) en wellicht zelfs wel voor een nieuwe vorm van contact tussen overheid en inwoner.
Dat zelf ontwerpen is belangrijk, want als we dat niet doen, dan gaan steden op elkaar lijken. Dat is alsof iedere stad de openbare ruimte identiek inricht. Of precies dezelfde buitenwijken heeft. Nou ja, dat laatste is vaak het geval, met alle nadelen van dien.
Tegelijkertijd moeten de Ai-toepassingen in de stad wel met elkaar kunnen communiceren. Dus ze moeten dezelfde taal spreken. De verschillen zitten dus in de accenten. Of, om bij Breda te blijven, in de zachte g in plaats van de harde r.
Jan-Willem Wesselink
Programmamanager Future City Foundation
